Definicję przewozów na potrzeby własne (niezarobkowy przewóz drogowy, transport własny) zawiera art. 4 ust. 4 ustawy o transporcie drogowym.
Przewóz na potrzeby własne jest to każdy przejazd pojazdu po drogach publicznych z pasażerami lub bez, załadowanego lub bez ładunku, przeznaczonego do nieodpłatnego krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego osób lub rzeczy, wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej, spełniający łącznie następujące warunki:
- Pojazdy samochodowe używane do przewozu są prowadzone przez przedsiębiorcę lub jego pracowników (tzn. kierowca na umowie o pracę),
- Przedsiębiorca legitymuje się tytułem prawnym do dysponowania pojazdami samochodowymi,
- W przypadku przejazdu pojazdu załadowanego – rzeczy przewożone są własnością przedsiębiorcy lub zostały przez niego sprzedane, kupione, wynajęte, wydzierżawione, wyprodukowane, wydobyte, przetworzone lub naprawione albo celem przejazdu jest przewóz osób lub rzeczy z przedsiębiorstwa lub do przedsiębiorstwa na jego własne potrzeby, a także przewóz pracowników i ich rodzin,
- Nie jest przewozem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie usług turystycznych;
W trakcie kontroli drogowej, w przypadku, jeżeli przewóz na potrzeby własne nie spełnia któregoś z tych warunków, uznany zostaje za transport drogowy.
Najczęściej spotykanym błędem przewoźników jest wykonywanie przewozu na potrzeby własne przy pomocy kierowcy zatrudnionego na umowę zlecenie (umowa cywilnoprawna). W takim przypadku, w trakcie kontroli Inspektor stwierdza wykonywanie transportu drogowego, a przedsiębiorca musi liczyć się z karą za wykonywanie transportu bez licencji (8.000 zł).
Warto zauważyć, że zgodnie z Kodeksem pracy osoba nie może zatrudnić na umowę o pracę swego współmałżonka. Jest to jedyny przypadek, gdy kierowca niebędący przedsiębiorcą, a będący współmałżonkiem przedsiębiorcy, nie posiada umowy o pracę.
Kolejnym błędem jest okazanie podczas kontroli drogowej dokumentu na ładunek, z którego wynika, że wykonywana jest usługa transportowa, tzn. ładunek nie należy do przewoźnika. W takim przypadku, w trakcie kontroli Inspektor stwierdza wykonywanie transportu drogowego.